Page 90 - Emlak Vergisi Uygulaması 2019

Açıklamalı ve İçtihatlı Belediyelerde Emlak Vergisi Uygulaması

bağlanarak bina yapılması halinde yukarıda zikredilen mutasarrıf (fuzuli şagil) mevcut
olmadığından aynı yerden doğan iki mülkiyet ve mükellefiyet mevcut olacaktır. Bu
kabil binaları, arsa bedeli dışındaki değerleri üzerinden vergilendirirken arsanın da
vergi mükellefiyeti üzerinde bina yokmuş gibi, devam ettirilecektir. 120

227. Emlak vergisini, bina vergisi ve arazi vergisi olarak ayıran Emlak Vergisi Kanunu’nda,
arazi veya arsalarda vergi mükellefinin öncelikle malik olduğu belirtilmektedir. Bu
nedenle üzerinde gecekondu bulunan arsa veya arazinin de bu gecekondu binadan
ayrıca ve bağımsız olarak emlak vergisi mükellefiyeti bulunmaktadır. Nitekim 13 Seri
No.lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği’nde bu hususla ilgili olarak, Başkasının
arsa veya arazisi üzerine sahibinin rızası alınarak veya alınmaksızın inşa edilen bina-
larda, bina normal inşaat maliyet bedeline göre bulunan değere arsa veya arazi de-
ğeri ilâve edilmeyecektir. Zira Emlak Vergisi Kanunu’nun 13’üncü maddesi uyarınca
arsa veya arazi vergisinin sahibinin ödemesi gerekmektedir, denilerek bu husus açık-
lanmaktadır. 121

228. Kısaca, gecekondu binalar için ayrı, üzerinde bulundukları arsa ve araziler için ayrı
bildirim verilmesi gerekmektedir. Gecekondu için malik gibi tasarrufta bulunan sıfatıy-
la gecekondu sahibi; arsa veya arazi için ise mülkiyet sahibi olan malik emlak vergisi
mükellefiyeti yüklenmektedir. 122 Başkalarının arazisi üzerine gecekondu yapılması
halinde, arazi sahibinin arazi vergisi, gecekondu sahibinin de bina vergisi ödemesi
gerekir. 123

2.5. Binaların İnşaat Türleri ve Sınıfları
229. Binaların inşaat tür ve sınıfları, emlak vergi değerinin belirlenmesi 124 bakımından
önem taşımaktadır. Emlak Vergisine Matrah Olacak Vergi Değerlerinin Takdirine İliş-
kin Tüzük’ün 7’nci maddesinde: “Binaların vergi değeri; kullanılış tarzı, inşaatın nevi
ve sınıfına göre takdir olunacağı” hükme bağlandıktan sonra, vergi değerinin takdirin-

120 2 Seri No.lu Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği’nde yer alan açıklamalar bu konuda yol gösterici mahiyettedir.
121 Gelirler Genel Müdürlüğü’nün 15.08.2004 tarih ve B.07.0.GEL.0.66/6652- sayılı özelgesinde, 13 Seri No.lu Tebli-
ğe atıfta bulunularak bu hususla ilgili olarak: Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait olup yap-işlet-devret modeliyle bir şirkete
kiralanan bir arsa üzerinde inşa edilen binanın emlak vergi mükellefinin şirket olması nedeniyle, arsanın malikinin
kurum olması nedeniyle arsa üzerine anılan Şirket tarafından inşa edilen binanın bina vergisi değerinin tespitinde,
arsa payına ait değerin dikkate alınmaması gerektiği, belirtilmiştir. İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 21.04.2010
tarih ve 45 sayılı özelgesi de bu yöndedir.
Danıştay 9. Dairesi’nin 09.05.2018 tarih ve E:2017/1040 K:2018/2761 sayılı kararı: …binanın emlak vergisi hesap-
lanırken bina normal inşaat maliyet bedeline göre bulunan değere, Hazineye ait olan arsa ve arazi değerinin ilave
edilmesinde isabet görülmemiştir.
122 Danıştay 9. Dairesi’nin 12.02.1976 tarih ve E:1975/2226, K:1976/433 sayılı kararı; arsaların üzerinde başkala-
rına ait gecekondular bulunsa bile mükelleflerin bu yerlerin arazi(arsa) vergilerini ödemeleri gerektiği, yönündedir.
123 Danıştay 9. Dairesi’nin, E.1974/2303, K:1976/1521 sayılı kararı.
124 Binaların vergi değerinin hesaplanması, Emlak Vergisi Kanunu’nun 29’uncu maddesinin (b) bendinde: Binalar için,
Maliye ve Bayındırlık ve İskân Bakanlıklarınca müştereken tespit ve ilan edilecek bina metrekare normal inşaat
maliyetleri ile (a) bendinde belirtilen esaslara göre bulunacak arsa veya arsa payı değeri esas alınarak 31 inci madde
uyarınca hazırlanmış bulunan tüzük hükümlerinden yararlanılmak suretiyle, hesaplanan bedeldir, hükmünde ifadesi-
ni bulmaktadır. Vergi değerine ilişkin açıklamalar Matrah başlıklı bölümde yer almaktadır.

62 | TBB